Onvaste verbindingen - op zoek naar een niet onbelangrijk rapport

Het tweede rapport van de werkgroep-Holtslag is niet onbelangrijk, zij wil immers nagaan of de aanbevelingen uit het eerste rapport uit 2005 effect hebben gesorteerd. Bob Hoogenboom stelt in 2009 dat burgemeesters, ofschoon ze het gezag hebben over de openbare orde-inlichtingenactiviteiten van de RID, ‘niet of nauwelijks een rol in het aangeven van prioriteiten of onderwerpen’ spelen, evenmin ‘in het aangeven van operationele processen’ en schrijft vervolgens: “Deze conclusie strookt met de conclusie van de Commissie Holtslag die in het rapport Vaste verbindingen II concludeert dat de burgemeester slechts in beperkte mate in staat is feitelijke controle over de RID uit te oefenen, dan wel in concrete gevallen in staat is om te beoordelen of in een zich voordoende zaak bepaalde bevoegdheden zouden kunnen of moeten worden gebruikt.”

In 2007 schreef de CTIVD ook al over Vaste verbindingen II en de werkgroep-Holtslag, wat door Hoogenboom niet onopgemerkt is gebleven. “Tegelijkertijd stelt deze Commissie vast dat de burgemeester slechts in beperkte mate in staat is feitelijke controle over de RID uit te oefenen dan wel in concrete gevallen in staat is om te beoordelen of in een zich voordoende zaak bepaalde bevoegdheden zouden kunnen of moeten worden gebruikt.” Zelf ziet de CTIVD ‘reeds een verbetering in de informatieverstrekking van de AIVD aan de burgemeesters’ en laat op deze vaststelling volgen: “Eenzelfde conclusie wordt door de Commissie Holtslag getrokken in haar (evaluatie)rapport ‘Vaste Verbindingen II’ […]”

De CTIVD moet voorinzage hebben gehad in de bevindingen van Holtslag c.s., want ze vermeldt in een voetnoot: “Ten tijde van het vaststellen van dit toezichtsrapport, moest het rapport ‘Vaste Verbindingen II’ van de Commissie Holtslag nog gepubliceerd worden.” Dat vaststellen gebeurde in december 2007.

In het verslag van een commissievergadering in de Tweede Kamer van 16 april 2008 valt vervolgens te lezen: “Mevrouw Griffith (VVD) zegt dat blijkens het rapport ‘Vaste verbindingen I’ van de commissie-Holtslag de burgemeesters zeer tevreden zijn over de nieuwe werkwijze van de AIVD.” Ze wil weten wanneer ze Vaste verbindingen II kan verwachten. Minister Guusje ter Horst van BZK antwoordt: het rapport ‘is spoedig gereed en kan binnen twee maanden aan de Kamer worden aangeboden’.

Rond twee maanden later, half juni 2008 dus, is van een aan de Kamer aangeboden rapport niets te bekennen. Het duikt pas weer op in december 2009, in een overzicht van toezeggingen van de bewindslieden van BZK. “Het rapport ‘Vaste verbindingen II’ van de commissie-Holtslag komt binnen twee maanden naar de Kamer,” zo wordt de belofte van Ter Horst daar geciteerd. Echter, vervolgens meldt het overzicht: “De commissie is niet tot afronding van het rapport gekomen.”

Het rapport, waarin de CTIVD in december 2007 bevestiging vindt voor haar conclusie dat het beter gaat met de informatievoorziening aan de burgemeester en waaraan Hoogenboom op zijn beurt in oktober 2009 steun ontleent voor zijn waarneming dat de burgemeester amper iets kan uitrichten bij de RID, blijkt dus helemaal niet te bestaan.

* Dit verhaal maakt deel uit van de verkenning ‘Frictie op de geheime werkvloer’ over het opereren van de AIVD.

Verder lezen: sluit deze pagina

Naar het begin van de verkenning: klik hier