Schort inzet bulk-bevoegdheden Wiv onmiddellijk op

Persbericht - Bits of Freedom en Amnesty International

Mensenrechtenorganisatie Bits of Freedom en Amnesty International eisen onmiddellijke opschorting van de inzet bevoegdheden uit de nieuwe Wet op inlichtingen en veiligheidsdiensten (Wiv) waarmee op grote schaal gegevens van burgers worden vergaard, geanalyseerd en uitgewisseld met buitenlandse diensten. Aanleiding is een vernietigend rapport van de CTIVD over de uitvoering door AIVD en MIVD.

"Essentiële waarborgen voor de bescherming van de rechten van het individu missen echter, geheel of gedeeltelijk, hun invulling in de praktijk' zo blijkt uit het rapport van de CTIVD. "Ook is effectief toezicht op de naleving van de verplichtingen die de wet stelt nog onvoldoende mogelijk."  

Bits of Freedom en Amnesty International vinden dat die keiharde conclusie voor minister Ollongren aanleiding moet zijn om maatregelen te treffen om de rechten van mensen te beschermen.

Toezegging minister Ollongren onvoldoende
De minister erkent dat de diensten de impact van de nieuwe wet hebben onderschat. Verder geeft ze in haar reactie aan dat ze de interne processen bij de diensten wil verbeteren. Bits of Freedom en en Amnesty vinden deze toezegging onvoldoende.

In de tussentijd kunnen de diensten op basis van de Wiv nog altijd op grote schaal gegevens van burgers vergaren, analyseren en met buitenlandse diensten uitwisselen zonder de toegezegd waarborgen of noodzakelijke controle. Beide organisaties vinden dit onacceptabel.

Toegezegde waarborgen en toezicht ontbreken
Bij invoering van de wet is toegezegd dat de uitbreiding van bevoegdheden gepaard zou gaan met meer waarborgen en beter toezicht. En in de aanloop van het referendum ober de Wiv bezwoeren de minister-president en de verantwoordelijke ministers dat de AIVD en MIVD zo gericht mogelijk gegevens zouden gaan verzamelen. Ook zegden ze toe niet relevante gegevens zo snel mogelijk te verwijderen.

Uit het CTIVD-rapport blijkt dat het criterium 'zo gericht mogelijk' niet in het interne beleid van de diensten is opgenomen. Daardoor is er volgens de CTIVD een hoog risico dat diensten gebruik maken van onrechtmatige bulkinterceptie. Bovendien signaleert de CTIVD een hoog risico dat niet relevante gegevens te lang worden bewaard.